قارچ خوراكي صدفي Oyster mushroom) )

      ×        محل رشد در طبيعت : بر روي چوبهاي پوسيده يا در حال پوسيدن و سطح درختان .

      ×         داراي قدرت تجزيه بالاو براحتي مواد سلولزي راكلونيزه مي سازد .

      ×         داراي رنگهاي مختلف كلاهك از قبيل سفيد ، آبي ، خاكستري ، طلايي ، قهوه اي و …

      ×         قارچ صدفي درختي Pleurotus osteratus در جنگهاي درختان سخت چوب گسترش فراواني دارد .

گونه هاي زراعي معروف : P,cittinopileatus/ p.Cystidiosus /P.Florida /P.eryngii p.osteratus

ارزش تغذيه اي : داراي اسيدهاي آمينه آزاد ،ويتامينهاي C (gr 144-30 در 100 گرم قارچ ) و B و نياسين ، پتاسيم بالا .

Pleurotus osteratus : (گونه تيپ جنس Pleurotus )

خصوصيات عمومي : روي بستري از مواد سلولزي براحتي رشد مي كند. كلاهك ابتدا محدب ولي سپس پهن و صاف مي شود . قطر كلاهك از 5 تا 20 سانتي متر متغير است . رنگ از سفيد تا قهوه اي تغير پيدا مي كند. ساقه بصورت نامتقارن و غيرمركزي به كلاهك متصل مي شود.

بستر كشت : كاه گندم ، چاودار ، جو وحشي ، برنج ، ساقه ذرت ، نيشكر ، تفاله پنبه دانه ، خاك اره ، كاغذ زايد .

راندمان بيولوژيك : بسيار بالا و از 60 تا 130 درصد گزارش شده است .

برداشت : در هنگام جواني بايد كلاهك ها برداشت شوند، برداشت بصورت خوشه اي بهتر است . كارگران در هنگام برداشت بايد از ماسك استفاده نمايند. قارچ ها پس از برداشت بايد بلافاصله درحرارت يك يا دو درجه سرد شوند و سپس در ظرف مناسب بسته بندي شوند.

خواص دارويي : اين گونه و ديگر گونه هاي صدفي توليد Lovastatin مي كند كه دارويي مؤثر جهت كنترل كلسترول خون است . اين قارچ در درمان بيماريهاي كبد و كليه و بيماريهاي روده اي نيز موثر است .

قارچ شاه صدفي:( Pleurotus eryngii )

شاه صدف ، بابافت محكم و سفت ،بزرگترين بازدهي را دارا است . اين قارچ داراي ساقه بلند بطول 3 تا 10 سانتي متر وكلاهك 2 تا 10 سانتي متر مي باشد . اين قارچ خاكستري و بر روي ريشه هاي دفن شده درختان چوبي رشد مي كند. انگل اختياري (Eryngium campester )‌ مي باشد .

بستر كشت : چوبهاي درختان جنگلي ، كاه گندم ،كنجاله پنبه دانه ، از كاه گندم و 10 درصد كنجد پنبه دانه نيز استفاده مي شود.

راندمان : از 5 كيلوگرم خاك اره ، يا خرده چوب حدود kg 1 قارچ برداشت مي شود.

برداشت : زمان برداشت اين قارچ قبل از انحنا پيدا كردن كلاهك ها مي باشد و كل دوره پرورش حدود 45 روز طول مي كشد .

قارچ شي‌تا‌كه (قارچ جنگل ) Lentinula edodes

اين قارچ بخصوص در كشورهاي چين ،ژاپن و كره كشت مي شود. در منابع قديمي چين روشهاي كشت و پرورش اين قارچ بخوبي مورد بررسي قرار گرفته است . اين قارچ هم بر روي كمپوست و هم بر روي قطعات چوبي درختان كشت مي شود . كلاهك قارچ شي تا كه پهن و بين 5 تا 25 سانتي متر مي باشد . داراي سويه هاي مختلف به طول دوره بازدهي و زمان تشكيل اندام بازدهي مختلف مي باشد.

بستر و روش كشت : اين قارچ روي چوبهاي خشك درختان مختلف بويژه بلوط ، توسكا، راش ، بيد و اكثر درختان پهن برگ رشد مي كند. نكته جالب اينست كه چوب درختان جنگلي با يك بار تلقيح تا 6 سال محصول مي دهند. دراين باره قطعات چوب تهيه شده به اندازه هاي مناسب بريده شده و سپس بر روي تنه آن سوراخهايي ايجاد مي گردد. سپس بذر تهيه شده كه به اندازه حبه هاي قند است در اين سوراخها گذاشته مي شود. سپس تنه هاي چوب در اتاقها يا سالن هاي كشت قرار داده مي شوند. طول دوره پنجه دواني بذر معمولا 30 تا 70 روز مي باشد. توصيه مي شود براي تشكيل گره هاي اوليه قطعات چوب در استخر آب كه درجه حرارت آن حدود  مي باشد غوطه ور گردد. بعد از حدود 10 روز كلاهك ها بر روي قطعات چوب تشكيل مي شود. براي تشكيل اندام بارده به نور نياز دارد.

روش ديگر استفاده از خاك اره چوبهاي سخت همراه با منابع ازت دار مثل سبوس برنج، گندم مي باشد . مخلوط حاصل رطوبت داده شده و در كيسه‌ ريخته مي شود. سپس بستر ضدعفوني شده بابذر قارچ تلقيح مي شود.

معمولا حدود 70- 35 روز براي پنجه رواني ميسليوم لازم است ، معمولا در چين اول اجازه رشد بيش از 12-10 كلاهك دريك بلوك داده نمي شود. به اين منظور مي توان بلوك ها را از پلاستيك خارج و در معرض هوا قرار داد . در نتيجه اين عمل مسيليوم ها در معرض هوا خشك و كلاهك هاي بيشتري ايجاد نخواهد شد . بعد از اين مي توان رطوبت محيط را براي رشد كلاهك هاي باقي مانده بالا برد . در اين مرحله معمولا از بلوك هاي 3 كيلويي حدود 500 گرم قارچ برداشت مي شود. پس از چين اول رطوبت بسترها كاهش داده مي شود و بعد از 10-7 روز بلوكها براي مدت 24 تا 48 ساعت در آب شناور مي شوند . آبياري روزانه تا قبل از برداشت ضروري است ، تكرار مراحل اوليه توليد تا چند بار صورت مي پذيرد . معمولا از بلوكهاي 7-6 كيلويي حدود 3 كيلوگرم محصول برداشت مي شود...