---
تاریخ مفهومی انتزاعی است که حداقل دو معنا از آن مستفاد میگردد: گاه ناظر به وقایع گذشته و گاه معطوف به مطالعه و بررسی وقایع است؛ بنابراین، هم به علم تاریخ و هم به موضوع آن، تاریخ گفته میشود. برای تفکیک این دو مقوله، اصطلاحاً تاریخ را تاریخ (۱) و علم تاریخ را تاریخ (۲)مینامند.منظور از تاریخ (۱)، مجموعهٔ حوادث فرهنگی، طبیعی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و رویدادهایی است که در گذشته و در زمان و مکان زندگی انسانها و در رابطه با آنها رخ داده است. این رویدادها شامل اموری میشود از قبیل کردارها و دستاوردهای مادی و معنوی بشر و هرآنچه که گفته، اندیشیده و عمل کرده است. تاریخ (۲) معرفتی ناظر به وقایع جزئی و درک پدیدههای ذکرشده است که در ذهن تاریخنگار شکل میگیرد و از نوع معرفت درجه یک است. به عبارت دیگر، رویداد (تاریخ)، موقعیتی هستیشناختی دارد و تأویل و فهم از رویداد (علم تاریخ) دارای موقعیتی شناختشناختی است. ویلیام هنری والش تاریخ (۲) را بازگو کردن کلیهٔ اعمال گذشتهٔ انسان میداند، بهگونهای که نهتنها در جریان وقایع قرار میگیریم، بلکه علت وقوع آن حوادث را نیز بازمیشناسیم. به عبارت دیگر، هدف تاریخ علاوه بر اینکه معرفت به افراد انسان است، آگاهی به روابط اجتماعی او در گذشت روزگار را نیز هست. منظور از «اجتماعی» در واقع کل اموری است که در حیات آدمی مؤثر است، نظیر امور اقتصادی، مذهبی، سیاسی، هنری، حقوقی، نظامی و علمی. پژوهشگرانی که دربارهٔ تاریخ مینویسند، تاریخنگار نامیده میشوند. هرچند غالباً این رشتهٔ مطالعاتی را در زیرگروهی از علوم انسانی یا علوم اجتماعی قرار دادهاند، با این حال میتوان آن را به عنوان پلی بین این دو شاخه تلقی کرد؛ زیرا روشهای مطالعاتی مختلف آن از هر دو شاخه وام گرفته شدهاند. تاریخ به عنوان یک رشتهٔ مطالعاتی دارای شاخهها و گرایشهای جانبی زیادی است.
تاریخنگاران از گذشته کوشیدهاند تا پرسشهای تاریخی را با پژوهش در اسناد نوشتاری پاسخ گویند. با اینحال پژوهشهای تاریخی تنها به این منابع محدود نمیشوند. بهطور کلی، منابع دانشورانهٔ تاریخی را میتوان به سه رده تقسیم کرد: منابع مکتوب، منابع منقول و منابع مادی. تاریخنگاران اغلب از هر سه مورد استفاده میکنند.
حوزهها و گرایشهای تخصصی
تاریخ باستان: مطالعهٔ تاریخ انسان از دوران آغازین تا اوایل قرون وسطی.
تاریخ آتلانتیک: مطالعهٔ تاریخ مردمان اقیانوس آتلانتیک.
تاریخ هنر: مطالعه تغییرات بافت اجتماعی و تحولات هنر.
تاریخ بزرگ: مطالعهٔ تاریخ در مقیاس بزرگ در سراسر مدت زمان طولانی ومبدأ تاریخ از طریق یک رویکرد چند رشتهای.
گاهنگاری: علم محدودسازی وقایع تاریخی در زمانی خاص.
تاریخ تطبیقی: مطالعهٔ سازمانیافتهٔ رویدادهای همانند در موقعیتهای جفرافیایی یا زمانی متفاوت.
تاریخ معاصر: مطالعهٔ رویدادهای تاریخی مربوط به زمان حال.
Counterfactual history: the study of historical events as they might have happened in different causal circumstances.
تاریخ فرهنگی: مطالعهٔ فرهنگ در گذشته.
تاریخ دیجیتال: the use of computing technologies to produce digital scholarship.
تاریخ اقتصاد: مطالعهٔ اقتصاد و پدیدههای اقتصادی در گذشته.
آیندهپژوهی: مطالعات میانمدت و درازمدت آیندهٔ جوامع و جهان فیزیکی.
تاریخ عقلانی: مطالعهٔ ایدهها و عقاید در بستر فرهنگهایی که آنها را تولید کردهاند و گسترش این ایدهها در گذر زمان.
تاریخ دریانوردی: مطالعهٔ تاریخ دریانوردی و همهٔ موضوعات مرتبط با آن.
تاریخ مدرن: مطالعهٔ دوران مدرن، دوران پس از قرون وسطی.
تاریخ نظامی: مطالعهٔ جنگاوریها و جنگها در طول تاریخ.
تاریخ طبیعی: تاریخ تحول و گسترشگاهشمار جهان، تاریخ زمین، فرگشت و تعاملات آن.
کتیبهشناسی: مطالعهٔ متون باستانی.
تاریخ مردم: اثر تاریخی از دیدگاه مردم عادی.
تاریخ سیاسی: مطالعهٔ سیاست در گذشته.
روانشناسی تاریخی: مطالعهٔ انگیزههای روانشناختی رویدادهای تاریخی.
شبهتاریخ: study about the past that falls outside the domain of mainstream history (sometimes it is an equivalent of شبه علم).
تاریخ اجتماعی: مطالعهٔ روند تغییرات اجتماعی در طول تاریخ
تاریخ جهانی: basic to the Western tradition of historiography.
تاریخ زنان: مطالعهٔ نقش زنان در تاریخ.
تاریخ جهان: مطالعهٔ تاریخ از دیدگاه جهانی.
:: برچسبها:
فایل ,
دانلود فایل ,
دانلود فایل تاریخی ,
کتب تاریخی ,
اسلام ,
بیستون ,
کوروش ,
تمدن ,
تمدن ایران ,
تمدن یونان ,
ایران باستان ,
یونان باستان ,
سرود ملی ایران ,
تعزیه ,
زرتشت ,
خط فارسی ,
خلیج فارس ,
عراق ,
هیتلر ,
اوستا ,
ذوالقرنین ,
درفش کاویانی ,
شكست ناپلئون ,
ناپلئون ,
صفویه ,
آناهیتا ,
داریوش ,
صباح ,
شاه اسماعیل ,
شاهپور ,
شاهنامه ,
کوروش کبیر ,
مظفرالدین شاه ,
قتل هیتلر ,
گیلانی ,
اقوام ,
تاریخ ایران ,
تاریخ جهان ,
پارتیزان ,
تخت فولاد ,
سینمای ایران ,
تخت جمشید ,
مرجع ,
:: بازدید از این مطلب : 166
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0