بارون درخت‌نشین نام کتابی از ایتالو کالوینو نوسنده ایتالیایی است که در سال ۱۹۵۷ به چاپ رسید. این کتاب سرگذشت پسری را به تصویر می‌کشد که تصمیم می‌گیرد زندگی خود را بر روی درختان سپری کند. ایجاد یک «پادشاهی درختی» توسط پسر استعاره‌ای از استقلال معرفی می‌شود و چالش‌ها وفرصت‌های این عمل دستمایه‌ای برای نویسنده به منظور بررسی پرسش‌های فلسفی بشر می‌گردد. این کتاب در سال ۱۳۸۶ توسط مهدی سحابی و چاپ موسسه انتشارات نگاه به پارسی بازگردانی شد.

کتاب داستان زندگی کوزیمو لارس دو روندو پسر بارون آرمینیوس را از سن ۱۲ سالگی تا مرگ از زبان برادرش بیاجیو به تصویر می‌کشد. خانواده اعیانی آن‌ها در شهر اومبروزا زندگی می‌کند و کودکان با شیوه‌های سخت و خشکی بزرگ می‌شوند که پذیرششان از سوی بچه‌ها به اکراه صورت می‌پذیرد. ناخرسندی کوزیمو تا بدانجا پیش می‌رود که روزی به بالای درخت بلوطی می‌رود و دیگر حاضر به پایین آمدن نمی‌شود. وجود جنگل‌های بسیار با درختانی که شاخه‌هایشان در هم می‌رود این امکان را به «بارون درخت‌نشین» می‌دهد که از منطقه‌ای به منطقه دیگر و از شهری به شهر دیگر سفر کند بی آنکه نیازی به پایین آمدن از درختان داشته باشد.

این رفتار و زندگی پیوسته بر روی درختان گوناگون تا پایان عمر با او می‌ماند. در این میان هر آن مقدار که بارون خود را از دیگران و مردم روی زمین دورتر می‌کند، بیشتر و بیشتر به رابطه و کمک به آن‌ها نیاز پیدا می‌کند. عشق میان بارون و دختری به نام ویولتا باعث دگرگون شدن زندگی بارون و بیاجیو و مردمان اومبرزو می‌شود.

ارون روندو قهرمان قصه از سنت‌های کهنه و قیدهای بی چون و چرای اجتماعی می‌گریزد و شیوه‌ای از زیستن را برای خود بر می‌گزیند که کوچک‌ترین همانندی با دیگر مردم ندارد. زمین سفت و آشنای زیر پا را رها می‌کند و به زندگی در راه پیچاپیچ و لرزان بالای درختان می‌رود. یعنی می‌توان گفت که دنیای دیگری را جایگاه خود می‌کند. اما نه این‌که در برج عاج بنشیند. فاصله گرفتنش از زمین برای دوری جستن از مردم نیست. برعکس؛ پنداری درجستجوی میدان دید گسترده‌تری به میان شاخ و برگ درختان می‌رود تا همه چیز را بهتر و بیشتر ببیند، تا بهتر بتواند به آنچه برایش شورش کرده است، عمل کند.

ایتالو کالوینو از سرشناس‌ترین چهره‌های ادبیات معاصر ایتالیاست و به خاطر شیوه‌ی خاص خودش، جایگاه ویژه‌ای در میان رمان نویسان اروپایی دارد. شیوه‌ای  که تخیل نیرومند، طنز ظریف و توجه نزدیک به واقعیت و تاریخ را در هم می‌آمیزد. در آثار او که آکنده از تمثیل و استعاره است، نگرش موشکافانه به واقعیت و طنز و افسانه‌پردازی و تخیل شاعرانه همه به یک اندازه جا دارند. بارون درخت نشین، معروفترین اثر و بهترین نمونه کار اوست.