معرفی و تاریخچه

سال 2002 شرکت دالی فرم (Daliform) ایتالیا با هدف بهینه سازی دالهای مجوفمحصول یوبوت را ارائه نمود که در زمانی اندک با استقبال گسترده جامعه مهندسی در اروپا، آفریقا و آسیا مواجه گردید.

تعریف

یوبوت محصولی پلیمری با پایه پلی پروپلین است، که با هدف سبک سازی دال ها در سقف و پی های گسترده ی بتنی طراحی شده است. دال یوبوت از نوع دال هایمجوف متشکل از تیرچه های عمود بر هم می باشد، و بار را به صورت دو طرفه منتقل می کند.

  دالهای یوبوت جزو سیستم های دوطرفه مشبک با قالبهای ماندگار میباشند.نوارهای باربر طراحی شده در دالهای مشبک یوبوت در حقیقت تیرهای I شکل متعامدی هستند که به جهت سختی بالای خود و سبکی دال قادر به باربری در دهانه های بلند و کنترل مناسب خیز در این دهانه ها می باشند.

 در ساختمانهای بلند مرتبه و یا دارای سقف با ارتفاع بلند جهت جلوگیری از تغییرشکل و بوجود آمدن خیز، لازم است دیافراگم سقف به صورت سخت عمل کند، در نتیجه نیاز به دال بتنی به دلیل سختی بالا همواره مورد توجه مهندسین محاسب بوده است.

تا چندی پیش بدلیل نیاز به کنترل خیز و ترک های بوجود آمده در دالهای بتنی استفاده از دالهای بتنی محدود به دهانه های کوچک بوده و در صورت اجرا در دهانه های بزرگ وجود تیر با آویزهای بلند و مسایل اجرایی مشکل مهندسین و مجریان را دوچندان می نمود ولی سیستم دال مجوف یوبوت تمام این اشکالات را مرتفع نموده است.

مزایای سیستم مجوف

- کاهش مصرف بتن و میلگرد در مقایسه با سیستم های جایگزین.

- امکان استفاده بهینه از فضای داخل ساختمان با کاهش تعداد ستون ها.

- امکان تامین پارکینگهای بیشتر به جهت حذف ستونهای اضافی

 - هزینه کمتر قالب بندی نسبت به سایر سیستمهای تیردال به جهت حذف آویز تیرها در دهانه های بلند

 - مسطح بودن تراز زیرین دال که منجر به سهولت و کاهش هزینه های مربوط به لوله‌کشی و نازک‌کاری در زیر سقف می‌گردد.

 - عدم احتیاج به سقف کاذب و کاهش هزینه های مربوط به نصب سقف کاذب در صورت لزوم.

 - امکان حذف تیر بین ستون ها و یا استفاده از تیرهای پنهان بدون آویز که مکان یابی بهینه ستون ها را فراهم می نماید.

- کاهش تعداد و ابعاد ستون ها.

 -بدلیل حذف تیرهای میانی امکان ططراحی بهتر میسر است.

 - افزایش قابل  ملاحظه سختی دال سقف با افزایش جزئی وزن آن که کنترل خیز سقف را تسهیل نموده، امکان افزایش فاصله ستونها و اجرای سازه های با دهانهبزرگ را فراهم می نماید.

-عملکرد بهتر از نظر لرزشهای صفحه ای و عایق صوتی.

 - کاهش بارهای وارده بر خاک (در صورت استفاده از یوبوت درفونداسیون) و امکانحذف یا کاهش تعداد و ابعاد شمع ها در خاکهای سست.

 - ایمنی بالا در برابر آتش سوزی و تامین نیازهای فنی مطابق استاندارد REI 180 اروپا.

 -  تامین فضاهای بزرگتر

- آزادی عمل بیشتر در طراحی معماری.

 - امکان تغییر فضاهای کاربری پس از طراحی و ساخت.

 - حذف سرستون ها و تیرهای آویزدار.

- امکان قالب بندی با روشهای متعارف.

- قابلیت تحمل بارهای حین اجرا (100 کیلوگرم در هر مربع به ابعاد 8 سانتی متر) و امکان تردد آسان کارگران.

- باربری فوق العاده سقف.

- مقاومت فوق العاده در برابر زلزله.

-  کاهش جرم موثر دال در زلزله و به تبع آن کاهش نیروی برشی موثر زلزله بر سازه.

وجود دو لایه دال بالا و پایین به شکل کاملا متصل و مشبک که باعث تامین صلبیت بسیار بالای دال و انتقال متوازن نیروهای جانبی زلزله به المانهای باربر جانبی می‌شود.

مقایسه دال مجوف با سایر دالهای بتنی

سیستم سازه ای

بتنی

سیستم سقف

تیرچه بلوک*

با دهانه 7.5

تیر - دال

با دهانه 10

پیش تنیده

با دهانه 12

یوبوت**

با دهانه 12

وزن میلگرد بر متر مربع (kg)

۵۵

۶۵

۵۰

۵۰

حجم بتن بر متر مربع (m3)

۰.۳۵

۰.۴

۰.۶

۰.۴۵

ضخامت سقف سازه ای(cm)

۳۰

۵۰

۴۰

۳۵

هزینه نسبت به یوبوت

۰/۹۵

۱/۱

۱/۲۵

۱

نحوه اجرا

  ۱. تمام سطح دال بر روی سطح قالب پوشیده می‌گردد و سپس میلگردهای زیرین دال در دوجهت عمود بر هم طبق آنچه محاسبه شده است قرار داده می‌شود.

۲.قالب‌های یوبوت با فواصل مشخص که توسط اتصال‌دهنده‌های افقی تامین می‌شود در کنار یکدیگر قرار داده می‌شوند. به علت وجود پایه‌های مخروطی در زیر قطعات یوبوت، ضخامت مورد نیاز زیر یوبوت تامین می‌گردد. در صورتی که از قالب‌های یوبوت به صورت دوبل استفاده شود، این قالب‌ها باید قبل از نصب به هم متصل شوند.

۳. با قرار دادن میلگردهای افقی بالای یوبوت در دو جهت عمود برهم به همراه میلگردهای تقویتی جهت کنترل برش و خمش، مراحل میلگردگذاری به پایان می‌رسد.

۴. ریختن بتن باید در دو مرحله انجام پذیرد و برای جلوگیری از شناورشدن یوبوتها لایه اولیه به عنوان پرکننده فضاهای خالی ضخامت سقف به صورت عمودی تخلیه می شود. مرحله نخست بتن ریزی با استفاده از فوق روانکننده انجام می شود. غلظت بتن در حدی است که تمام لایه زیرین را پر می نماید و در مرحله دوم پس از گیرش اولیه بتن لایه زیرین ، بتن ریزی لایه فوقانی انجام می‌شود.

۵. در زمان تکمیل فرآیند بتن ریزی ، یوبوت در این فضا کاملاً دفن وسطح فوقانی به شیوه سنتی طراز و صیقلی شده تحویل می گردد.

۶. پس از طی زمان گیرش بتن (مطابق آیین نامه) قالب از زیر سقف خارج و سطحی کاملا صاف و صیقلی تحویل می گردد.

اجرای سقف یوبوت و مقایسه با سقف های دیگر

تاریخچه

در اواخر قرن بیستم میلادی، مهندسین ایتالیایی با تحقیق بر روی سقف های مختلف به ویژه دالهای بتنی  به جهت بهینه سازی آن و رسیدن به مقاومت مناسب در برابر زلزله و همچنین استفاده از دهانه های بلند و کاهش مصرف آرماتور و بتن، سیستم دال مجوف یوبوت را ابداع و به دنیا معرفی کردند و باتوجه به مزایای بارز آن، در کشورهای مختلف جهان بویژه کشورهای اروپائی مورد استقبال گسترده ای قرار گرفته و در سال ۸۷ پس از ورود به ایران ،در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وزارت راه و شهرسازی مورد بررسی قرار گرفته و موفق به اخذ تاییدیه فنی از آن مرکز شده است .

روش اجرا

۱- بستن قالب تخت زیرین دال

در این مرحله با توجه به تغییرات موجود قالب بندی زیرین دال انجام می گیرد. این قالب ها می توانند از جنس چوب،پلی وود، فلز و یا کارتن پلاست باشد .